Groene Singelpromenade: 6 kilometer lang park in Leidse binnenstad

Hoe langer ik erover nadenk, hoe meer ik ervan overtuigd raak dat de groene Singelpromenade dé kans is om in één klap iets werkelijk unieks aan de toch al zo fraaie binnenstad van Leiden toe te voegen. Als we in staat zijn om de bestaande parken aan de binnenkant van de grootste singel met vestingwallen van Europa aaneen te smeden, en die delen waar nog geen groen is te voorzien van groen, dan hebben we met een 6 kilometer lang park één van de grootste stadsparken van Europa.

Echt? Echt. Is dat moeilijk? Ja, maar het is te doen als je er werk van maakt. Ik was al aardig onder de indruk van een fietstocht over de Strasse des 17e Juni in Berlijn, drie kilometer dwars door het park Tiergarten, midden in de stad. Onze tocht over de Singelpromenade is straks eens zo lang. Een van de langste stadsparken van Europa. Het duurde even voordat ik me realiseerde wat we hier eigenlijk de impact van is.

Ruimte om te ademen
Het gaat natuurlijk niet om de vergelijking andere steden. Waar het in de eerste plaats om gaat is dat bewoners en bezoekers van de dichtst bebouwde binnenstad van Nederland en de omliggende wijken straks ruimte krijgen om te ademen en rust te zoeken met een groene rand die altijd op je wacht, waar je op elk moment naartoe kunt.  Om er met je kinderen om er te spelen. Met je vrienden om er te voetballen. Om een openluchtvoorstelling te bezoeken, kunst te bekijken. Met een boek in het gras van de singel liggen. Te picknicken of een wijntje te drinken bij een ondergaande zon. Om te fietsen of skaten, schaatsen in de winter en een rondje te varen in de zomer. Om er je 'rondje singel' te rennen. Om er die ontroerende begraafplaats Groenesteeg te bezoeken, of de geweldige Hortus Botanicus. Om er op je dooie akkertje doorheen te lopen en te genieten van een rijkdom aan flora en fauna. Om de statige huizen bij Plantsoen en Plantage te bekijken. Of de industriële monumenten aan Maresingel, Herensingel en Zijlsingel. Een zes kilometer lange oase van rust, van groen, van ontmoeting, van inspiratie. Midden in de stad.

Je neus achterna
Het is een lang park, geen breed park. Maar dat maakt niet uit. Ooit hoorde ik een bijzonder verhaal over snelwegen en groen op een congres. Hoe komt het toch dat Nederlanders denken dat Nederland vol ligt en steeds voller wordt met asfalt, terwijl op de totale grondoppervlakte van Nederland de hoeveelheid asfalt misschien 0,0001% is? Hij had daar onderzoek naar gedaan. Eén van de conclusies: als je in de auto zit, dan is de blik van bestuurders en passagiers gericht naar voren. Wat zie je daar? Asfalt, en nog meer asfalt. Stel dat je bijvoorbeeld de stoelen van de passagiers voortaan een kwartslag zou draaien. Wat zien ze dan? Groen, en nog meer groen. (Een ander argument dat hij aandroeg: op landkaarten zijn de snelwegen veel dikker ingetekend dan ze werkelijk zijn).

Als je de singelrand op het smalle deel doorkruist, ben je er in een minuut of minder doorheen. Maar dat doe je niet. Als je je neus achterna wandelt over de singelpromenade, dan blijf je lopen door groen, groen en nog eens groen. Met de blik vooruit zie je vooral groen. Je beleving is dat je door een heel groot park loopt. Ik heb dat bijvoorbeeld als ik door het Plantsoen loop.

Het moment is nú
Als er één moment is om de Singelpromenade voor elkaar te krijgen, dan is het nú. Het terrein van De Meelfabriek gaat open voor publiek: Ankerpark, Meelfabriek en Katoenpark worden aaneengesmeed tot één groot park die het hele oosten van de binnenstad omvat. De auto's gaan ondergronds op de Lammermarkt, we maken er een Cultuurpark op dat kan doorlopen in een nieuwe groene zone rondom de EON-centrale die Cultuurpark met het net gesaneerde Huigpark verbindt. Het Museum Volkenkunde heeft zijn terrein langs de singels recent opengesteld voor wandelaars. En de zuidkant van de singels ís al voorzien van een mooi groen park. Noord, oost, zuid en west staan op het punt om méér te bieden dan plukjes groen, maar om samen één krachtige groene singelrand te worden.

Al eerder blogde ik over The High Line in New York, een nog smaller park. Hier nog een filmpje dat vrij recent is gemaakt. Om te laten zien hoe geweldig mensen kunnen genieten van zo'n mooi gedesigned smal, langgerekt park. Probeer dit filmpje eens te projecteren op de binnenkant van de Leidse singels, en je ziet een beeld van de sfeer die de Singelpromenade kan krijgen. Ik ziet mezelf wel liggen op die coole verrijdbare ligstoelen. En het onderste filmpje hetzelfde gevoel, maar dan 's avonds.